แปรงฟันเเบบแห้งช่วยป้องกันฟันผุได้จริงหรือ

การแปรงฟันแห้ง อาจไม่ใช้วิธีที่คุ้นเคยนัก แต่เป็นวิธีการแปรงฟันที่ทันตเเพทย์แนะนำ เพราะดีต่อสุขภาพในช่องปากของเรา ( Tooth decay )

แปรงฟันแห้ง ที่หลายคนอาจเคยได้ยินกัน ซึ่งวิธีการดูแลช่องปากด้วยวิธีนี้มีนานแล้ว แต่ยังไม่ค่อยเป็นที่นิยมเท่าไรนัก การแปรงฟันด้วยวิธีนี้จะทำให้ฟันสะอาดจริงหรือ

แปรงฟันแห้ง คืออะไร ?

ก่อนที่จะไปทำความรู้จักกับขั้นตอน และประโยชน์ของการแปรงฟันแห้ง เรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่าการแปรงฟันด้วยวิธีนี้คืออะไร และทำไมจึงต้องแปรงฟันด้วยวิธีนี้ ที่สำคัญการแปรงฟันด้วยวิธีนี้สามารถป้องกันฟันผุหรือไม่? ในเบื้องต้นเราทำความเข้าใจกันก่อนว่า การแปรงฟันด้วยวิธีธรรมดาที่เราแปรงกันอยู่ทั่วไปนั้น เป็นการแปรงฟันที่ต้องใช้น้ำเป็นส่วนประกอบในการแปรงฟัน ไม่ว่าจะเป็นวิธีการเอาแปรงสีฟันจุ่มน้ำก่อนแปรงฟัน การบ้วนปากด้วยน้ำก่อนและหลังแปรงฟัน ซึ่งวิธีการนี้มีน้ำเป็นส่วนหนึ่งในการแปรงฟัน จึงเรียกว่าการแปรงฟันแบบเปียก เพราะต้องใช้น้ำเป็นตัวช่วยแทบทุกขั้นตอน

การแปรงฟันแห้งมีประโยชน์ดังนี้

• ช่วยป้องกันฟันผุได้ดีกว่าการแปรงฟันแบบเปียก เนื่องจากฟลูออไรด์ในยาสีฟันสามารถเกาะติดกับผิวฟันได้นานขึ้นเมื่อไม่มีน้ำมาล้างออก
• ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของฟลูออไรด์ในการเคลือบฟัน
• ช่วยลดการระคายเคืองเหงือก เนื่องจากน้ำอาจทำให้ยาสีฟันเจือจางลงและทำให้ยาสีฟันไปสัมผัสกับเหงือกมากเกินไป
• ช่วยลดการเกิดกลิ่นปาก เนื่องจากน้ำอาจช่วยแพร่กระจายแบคทีเรียในปาก
• มีประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุที่ดีกว่าการบ้วนน้ำหลังการแปรงฟัน เพราะฟลูออไรด์ในยาสีฟันจะคงค้างอยู่ในปากนานขึ้น ทำให้เกาะยึดตามผิวฟันได้มากกว่า จึงทำหน้าที่ป้องกันฟันผุได้ยาวนานขึ้น
• หลังการแปรงฟัน ฟลูออไรด์ในยาสีฟันจะมีความเข้มข้นมากในช่วงครึ่งชั่วโมงแรก ซึ่งฟลูออไรด์ที่ค้างอยู่ในช่วงนี้จะมีประโยชน์มากในการช่วยซ่อมแซมผิวฟัน จึงเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุได้ดี

การแปรงฟันแห้งจะช่วยให้ฟลูออไรด์จากยาสีฟันมีเวลาเคลือบผิวฟันของเรามากยิ่งขึ้น และหากเราเคลือบผิวฟันด้วยฟลูออไรด์จากการแปรงฟันแห้งทุกวัน ๆ ก็เท่ากับเราได้เสริมความแข็งแรงให้โครงสร้างฟันโดยที่ไม่จำเป็นต้องไปเคลือบฟลูออไรด์กับทันตแพทย์ให้เสียทั้งเงินและเวลาเลย

วิธีการแปรงฟันแห้งมีดังนี้

1. บีบยาสีฟันขนาดเท่าเม็ดถั่วลงบนแปรงสีฟัน
2. แปรงฟันตามปกติ โดยเน้นการแปรงฟันให้ทั่วทั้งปาก
3. บ้วนฟองทิ้ง
4. ใช้ผ้าเช็ดปากหรือแปรงซอกฟันทำความสะอาดซอกฟัน

โดยหลังจากทำทั้ง 4 ขั้นตอนเสร็จแล้ว ก็ไม่ควรทานอาหารหรือเครื่องดื่มอย่างน่อย 30 นาที ครั้งแรกๆ อาจจะยังไม่คุ้นเคยกับวิธีการแปรงแห้ง หรือรู้สึกว่ายังมีเศษอาหารติดอยู่ ต้องบ้วนน้ำตามถึงจะช่วยได้ ถ้าเป็นแบบนี้ ขอแนะนำให้แปรงฟันเอาเศษอาหารออกก่อน แล้วค่อยแปรงฟันแบบแห้งซ้ำได้ จะทำให้สะอาดและสบายใจมากขึ้นอย่างแน่นอน

บ้วนน้ำเยอะฟันผุเยอะ

มีงานวิจัยจำนวนมากในต่างประเทศ ที่วัดระดับฟลูออไรด์ที่เคลือบผิวฟันของอาสาสมัครที่แปรงฟันเสร็จแล้วบ้วนน้ำตามหลายครั้ง บ้วนน้ำตาม 1-2 ครั้ง และไม่บ้วนน้ำตามเลย ผลการวิจัยพบว่า ระดับฟลูออไรด์ที่ผิวฟันของคนที่ไม่บ้วนน้ำตามเลยมีปริมาณที่มากที่สุด รองลงมาคือบ้วนน้ำตาม 1-2 ครั้ง และแทบจะไม่มีฟลูออไรด์เลยในคนที่บ้วนน้ำล้างปากหลายๆ ครั้งหลังการแปรงฟัน

เลือกยาสีฟันแบบไหนจึงจะเหมาะกับการแปรงแห้ง

ยาสีฟันที่เหมาะกับการแปรงฟันแบบแห้งก็คือ ยาสีฟันที่ไม่มีสารประกอบที่อาจก่อให้เกิดอาการแพ้ เนื่องจากการแปรงแห้งเป็นวิธีการที่เนื้อเยื่อในช่องปากจะสัมผัสกับฟองและส่วนประกอบต่างๆในยาสีฟันอย่างเต็มที่ เพราะไม่มีการบ้วนน้ำตาม สารที่ควรหลีกเลี่ยง ได้แก่ Sodium Lauryl Sulfate ซึ่งเป็นสารลดแรงตึงผิวที่นิยมใช้ในเครื่องสำอางชนิดต่างๆ สารตัวนี้อาจทำให้เกิดอาการแพ้และระคายเคืองในช่องปาก เช่น ริมฝีปากแห้งแตก มีผื่นแดงขึ้นรอบๆริมฝีปาก รวมถึงพาราเบนที่เป็นสารกันบูด และไตรโครซานที่เป็นสารเคมีฆ่าเชื้อแบคทีเรียด้วย โดยสารดังกล่าวนี้อาจทำให้ต่อมฮอร์โมนทำงานผิดปกติ และยังเป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อมอีกด้วย

แปรงฟันไม่บ้วนปาก อันตรายไหม

หลายคนกังวลกับสารเคมีที่แฝงอยู่ในยาสีฟัน โดยเฉพาะสาร Sodium Lauryl Sulfate หรือสาร SLS ซึ่งเป็นสารลดแรงตึงผิวที่นิยมใช้ในเครื่องสำอาง รวมไปถึงยาสีฟันด้วย โดยสารตัวนี้คือสารที่ช่วยให้เกิดฟองในขณะที่เราแปรงฟัน แต่ทั้งนี้จากงานวิจัยพบว่า สาร SLS ไม่ใช่สารก่อมะเร็ง และการจะนำสารชนิดนี้มาใช้ในยาสีฟันหรือเครื่องสำอางชนิดอื่นก็มีเกณฑ์การใช้ตามปริมาณที่กำหนดโดยสากล ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ที่ไม่ทำอันตรายต่อสุขภาพ

หลังจากอ่านการแปรงแห้งเเล้ว คำถามที่น่าจะเกิดขึ้น คือ แล้วเศษอาหารหรือขี้ฟันในปาก ถ้าไม่บ้วนน้ำล้างออก เราอาจจะกลืนไปมันเข้าไปก็ได้ ในกรณีนี้ ถ้าหากว่ามีเศษอาหารติดอยู่ ให้ใช้ไหมขัดฟัน (Dental Floss) ขัดออกก่อน หรือให้บ้วนน้ำแรง ๆ ก่อนแปรงฟัน

ความกังวลต่อมา และน่าจะเป็นข้อที่คนกังวลมากที่สุด คือ สารเคมีที่ใช้ในยาสีฟัน หากเราแปรงแห้งการที่มียาสีฟันหลงเหลืออยู่ในปาก การกลืนลงไปอาจจะส่งผลเสียต่อร่างกายได้

สารเคมีที่คนเป็นกังวลมากที่สุด คือ Sodium Lauryl Sulfate หรือย่อว่า SLS เป็นสารลดเเรงตึงผิวที่ใช้ในการทำความสะอาด ทำให้เกิดฟอง ใช้ในอุตสาหกรรมทำความสะอาดต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น สบู่ ยาสีฟัน เครื่องสำอาง

ข้อควรระวังในการแปรงฟันแห้งมีดังนี้

• ไม่ควรแปรงฟันแห้งบ่อยเกินไป เพราะอาจทำให้เหงือกแห้งและระคายเคืองได้
• ควรแปรงฟันแห้งอย่างเบามือ เพื่อไม่ให้เหงือกได้รับบาดเจ็บ
• ควรแปรงฟันแห้งอย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน

นอกจากนี้ ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและฟันเป็นประจำทุก 6 เดือน เพื่อรับคำแนะนำในการแปรงฟันอย่างถูกต้องและเหมาะสม

อ่านเพิ่มเติม : การใช้แปรงสีฟันอันเดิมซ้ำๆ อันตรายกว่าที่คิด