ทานอาหารดิบอย่างไรให้ปลอดภัยต่อสุขภาพ

สมัยนี้การทานอาหารดิบเป็นที่นิยมมาก ด้วยรสชาติที่คงความสด หวานของเนื้อสัตว์ แต่เเลกมากับความอันตรายเสี่ยงเป็นพยาธิเเละเกิดเชื้อเเบคทีเรียตามมา (raw food)

บางคนเชื่อว่าอาหารดิบคงความสดรสชาติดีกว่าอาหารที่ปรุงสุก แต่ก็มีโทษต่อสุขภาพเพราะอาหารที่ไม่ผ่านความร้อนเต็มไปด้วยเชื้อโรค พยาธิ เชื้อแบคทีเรียที่คุณไม่รู้ตัว

อาหารดิบคืออะไร

อาหารดิบ raw food เป็นาหารที่ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการปรุงสุกด้วยความร้อน ยังคงความสด นุ่ม เด้งเอาไว้ ถือเป็นการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกสุขอนามัย ถึงเเม้จะเป็นการกินที่มีมานาน แต่การทานอาหารดิบ ก็เป็นสาเหตุของการป่วยเป็นโรคพยาธิ และโรคแบคทีเรียต่าง ๆ ก่อให้เกิดโรคอาหารเป็นพิษ ไข้หูดับที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในระยะยาว 

เมนูเนื้อดิบเสี่ยงโรคพยาธิ ไม่ควรรับประทาน

นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับประเด็นดังกล่าว ว่า การทานอาหารดิบมีความเสี่ยงพบโรคพยาธิตัวตืดวัว-ควาย เกิดจากการกินตัวอ่อนพยาธิที่เรียกว่า เม็ดสาคู ตัวอ่อนจะเจริญเป็นตัวเต็มวัยในลำไส้ รูปร่างคล้ายก๋วยเตี๋ยวเส้นใหญ่ยาว  5 – 10 เมตร อาจยาวถึง 25 เมตร และมีลำตัวเป็นปล้องประมาณ 1,000 – 2,000 ปล้อง และปล้องสุกจะหลุดออกมา 3 – 4 ปล้องกับอุจจาระ หรือคลานออกจากทวารหนักในแต่ละวัน โดยมีอายุอยู่ในลำไส้คน ประมาณ 10 – 25 ปี 

เนื้อสัตว์ชนิดไหน "กินดิบ" ได้บ้าง

สัตว์ทะเล

ส่วนใหญ่สัตว์ทะเลมักจะสามารถรับประทานแบบกินดิบได้อย่างปลอดภัย (แต่ต้องมีกระบวนการในการจัดเก็บและฆ่าเชื้อโรค รวมถึงพยาธิต่างๆ ผ่านอุณหภูมิเย็นๆ ที่เหมาะสมด้วย)

สัตว์ทะเลที่นิยมกินดิบได้ ได้แก่

• ปลาแซลมอน (ชนิดกินดิบ)
• ปลาทูน่า
• ปลาคัตสึโอะ
• กุ้ง
• ปลาหมึก
• ปูทะเล
• ไข่หอยเม่น

เนื้อสัตว์ใหญ่บางชนิด

เนื้อสัตว์ใหญ่บางชนิด เช่น วัว ที่มีการนำมารับประทานแบบดิบ 100% และเนื้อวัว เนื้อแกะแบบสเต็กที่ความสุกอยู่ที่ 50-75% ก็สามารถนำมากินดิบได้อย่างปลอดภัย

อันตรายจากการกินเนื้อสัตว์ดิบ

การกินเนื้อสัตว์ดิบ เสี่ยงเป็นโรคอุจจาระร่วง ไทฟอยด์ อาหารเป็นพิษ รวมทั้งโรคที่เป็นอันตรายถึงชีวิตเช่นไข้หูดับหรือโรคพยาธิได้ เช่น พยาธิตืดหมู ตืดวัว หากพบพยาธิในสมองและไขสันหลัง อาจทำให้มีอาการทางระบบประสาท ชัก อาจรุนแรงถึงตาย หรืออยู่ในตาอาจตาบอดได้

พยาธิในอาหารดิบ แม้ว่าจะกินเข้าไปไม่มากแต่ก็อันตราย เนื่องจากพยาธิสามารถฟักตัวและเติบโตได้ดีในร่างกายมนุษย์ ซึ่งอาจทำให้เกิดความผิดปกติกับระบบร่างกายของเราได้ และในกรณีที่รุนแรงยิ่งกว่า คือพยาธิสามารถชอนไชออกมาจากอวัยวะในระบบทางเดินอาหารไปยังอวัยวะอื่น ๆ ได้ เช่น ตับ กล้ามเนื้อ ปอด และสมอง ที่อาจก่อให้เกิดอันตรายถึงขั้นปอดอักเสบหรือสมองอักเสบได้ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตในที่สุด

ทานอาหารดิบอย่างไรให้ปลอดภัย 

1.เลือกร้านที่สะอาดและเชื่อถือได้2.อุณหภูมิในการเก็บของสด ควรต่ำกว่า -20 องศาเซลเซียส 3.กินทันทีหลังทำ ไม่วางอาหารไว้ด้านนอกตู้เย็น นานเกิน 1-2 ชั่วโมง เพราะอุณหภูมิห้องจะทำให้ เชื้อแบคทีเรียเจริญเติบโตเร็วขึ้น 

อาหารดิบที่ทานได้ เเต่ควรทานในปริมาณที่พอดี

• แซลมอน ถ้าพูดถึงของดิบแล้ว อาหารสิ่งแรกที่นึกถึงเลยคือ ซาชิมิแซลมอน และแซลมอนดองที่เป็นที่นิยมมากในประเทศไทย ไม่ว่าเพศไหน หรืออายุเท่าไรก็นิยมรับประทานกัน และด้วยแซลมอนมีราคาที่ค่อนข้างสูงพอสมควร ทำให้บางคนอาจจะยังไม่เคยทานกัน แต่รับรองว่าถ้าได้กินแล้วจะติดใจ
• กุ้งสด อาหารดิบ กินได้ยอดนิยมของคนไทย คงเป็นจอื่นไปไม่ได้นอกจาก กุ้งแช่น้ำปลา หรือกุ้งดอง ทานคู่กับน้ำจิ้มซีฟู้ดเปรี้ยวแซ่บแบบไทย บอกเลยว่าอร่อยจนอะไรก็หยุดไม่อยู่ แต่ก็ไม่ควรทานเยอะเกินไป เพราะอาจจะส่งผลเสียต่อสุขภาพได้
• ปูม้าสด เมนูยำที่หลายคนชอบทานคือ ยำปูม้าสดใส่มะม่วง เพราะเนื้อหวาน ทานอะไร แต่ต้องสดจริงๆ อีกทั้งยังมีราคาที่ไม่สูงมากนัก ทำให้หลายๆคนสามารถทานได้บ่อยๆ แต่ว่าถ้าหากทานบ่อยเกินไป ก็ไม่แนะนำ เพราะอาจทำให้ท้องเสียได้
• ปลาทูน่า ร้านอาหารญี่ปุ่นทุกร้านต้องมีเมนูซูชิปลาทูน่าอยู่แล้ว แต่จริงๆแล้วเราไม่ควรกินติดต่อกันในปริมาณมาก เพราะมีคำแนะนำจากสมาคมโรคหัวใจของอเมริกาแนะนำให้กินปลาดิบได้ในปริมาณ ไม่เกิน 2 มื้อต่อสัปดาห์ เพราะนอกจากจะเสี่ยงต่อพยาธิในปลาดิบแล้วยังต้องเสี่ยงกับสารปรอทในปลาดิบอีกด้วย
• หอยนางรม อีกหนึ่งอาหารทะเลที่เรามักกินกันสดๆ ก็คือหอยนางรม ที่จะนำไปยำหรือกินคู่กับน้ำจิ้มซีฟู้ดและเครื่องเคียงก็ได้ แต่ว่าถ้าทานเยอะเกินไปก็ส่งผลเสียต่อสาุขภาพได้เช่นกัน 
• หมึกช็อต ที่เป็นกระแสในช่วงนี้ และไม่พูดถึงไม่ได้ คือหมึกช็อต เป็นการทานปลาหมึกทั้งตัวแบบสดๆ ตกปุ๊ป เอาเข้าปากปั๊บ ซึ่งวิธีทานคือ คือเอาปลาหมึกกล้วยๆ สดๆ เป็นๆ มาจิ้มลงในแก้วช็อตที่ใส่น้ำจิ้มซีฟู้ดลงไป ด้วยการทิ่มหัวปลาหมึกลงไปในนั้น ปลาหมึกจะดิ้นอยู่ในถ้วยน้ำจิ้ม ซึ่งคนกินจะรอจนปลาหมึกดูดน้ำจิ้มเข้าไปในตัว แล้วเอาขึ้นมากัดกินเข้าไปทั้งตัวเลย บอกเลยว่ารสชาติอร่อยแน่นอน

ความชอบในการทานของดิบนั้นไม่มีผิดหรือถูก บางคนอาจจะชอบเมนูอาหารดิบ เพราะได้สัมผัสความสด หวาน นุ่ม เด้ง ของเนื้อสัตว์ และรสชาติอร่อยแบบที่บรรยายได้ยาก แต่หากเลี่ยงหรือเลือกได้ ควรเลือกกินอาหารปรุงสุก สดใหม่ดีกว่าห่างไกลโรคและปลอดภัยต่อตัวเราเอง เพราะภูมิคุ้มกันในร่างกายของเเต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน

อ่านเพิ่มเติม :  กินเท่าไหร่ก็ไม่อ้วนอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรค