ทานอาหารเสริมอย่างไรให้ปลอดภัยต่อตับ

ปัจจุบันวิตามินและอาหารเสริมเป็นที่นิยมมากในท้องตลาด หากรับประทานเป็นระยะเวลานานๆ จะเกิดผลเสียต่อร่างกายหรือไม่ (food supplement )

อาหารเสริมมีหลายรูปแบบให้เลือก การทานอาหารเสริมเพราะคิดว่าจะได้รับสารอาหารที่ได้นอกเหนือจากการทานอาหารมื้อหลัก ทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนตัดสินใจซื้อ

อาหารเสริมคืออะไร 

อาหารเสริม (food supplement ) คือ สารอาหารที่ใช้รับประทานเพิ่มเติมจากมื้ออาหารหลัก อาจใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ หรือเพื่อบำรุงสุขภาพตามความเชื่อของบางบุคคล ส่วนสารอาหารที่มักถูกนำมาทำเป็นอาหารเสริม ได้แก่ วิตามิน แร่ธาตุ กรดอะมิโน พืช ผัก สมุนไพรต่าง ๆ

ทำไมต้องรับประทานอาหารเสริม ?

หลายคนมีความเชื่อว่าการทานอาหารเสริมจะช่วยบำรุงร่างกาย ผิวพรรณให้เเข็งแรงได้ แต่ในความเป็นจริงแล้ว ไม่ใช่ทุกคนที่จำเป็นต้องรับประทานอาหารเสริมเพิ่มเติมจากสารอาหารที่ได้รับจากมื้ออาหาร เพราะสารอาหารที่จำเป็นต่อกระบวนการเจริญเติบโตของร่างกายหรือการมีสุขภาพดีโดยส่วนใหญ่ สามารถหาได้จากการรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสม 

วิตามิน’ กับ อาหารเสริม ส่งผลต่อสุขภาพอย่างไร

วิตามิน และ อาหารเสริม แต่ละตัวมีสรรพคุณในการช่วยบำรุงแตกต่างกันออกไป บางตัวช่วยบำรุงผม บางตัวช่วยบำรุงเล็บ บำรุงผิว บางตัวช่วยเสริมธาตุอาหารที่ร่างกายขาดไป ฟังดูแล้วมีประโยชน์ แต่นอกจากช่วยบำรุงแล้ว วิตามินและอาหารเสริมเหล่านี้ยังส่งผลเสียต่อร่างกายของเราได้ หากกินแบบไม่ถูกวิธีอาจไปสะสมที่ตับได้

ทานอาหารเสริมอย่างไรให้ปลอดภัยกับสุขภาพ

การรับประทานอาหารเสริมนอกจากจะต้องคำนึงถึงประโยชน์แล้ว ผู้บริโภคก็ควรคำนึงถึงผลเสียที่อาจเกิดกับร่างกายได้หากรับประทานไม่ถูกวิธี การรับประธานอาหารเสริมที่ถูกวิธีจะทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารอย่างเต็มเปี่ยม และยังป้องกันผลเสียที่อาจเกิดกับร่างกายได้อีกด้วย 

• ตรวจสอบข้อมูลบนฉลากของผลิตภัณฑ์ก่อนการซื้อและบริโภค เลือกผลิตภัณฑ์ที่ได้รับมาตรฐานจากองค์การอาหารและยา
• ไม่ควรรับประทานเกินขนาดที่แนะนำต่อวันและรับประทานให้เหมาะสมตามช่วงวัย ช่วงอายุ
• ควรเลือกผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่สามารถเข้าใจอาการข้างเคียงที่อาจจะเกิดขึ้นและเข้าใจวิธีการป้องกันเป็นอย่างดี และที่สำคัญควรเลือกอาหารเสริมที่มีหลักฐานการใช้อย่างแพร่หลาย
• ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานวิตามินหรืออาหารเสริมซ้ำซ้อน เพราะอาจจะส่งผลทำให้ได้รับปริมาณวิตามินหรืออาหารเสริมเกินปริมาณ
• ควรศึกษาคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์เสริมอาหารจากแหล่งที่เชื่อถือได้ มีแหล่งข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือและทันสมัย
• หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มีการอวดอ้างสรรพคุณเกินจริง รวมถึงการอ้างผลิตภัณฑ์นั้นปลอดภัย ไม่มีอาการข้างเคียงใดๆ
• ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร หากมีโรคประจำตัวหรือกำลังรับประทานยาโรคประจำตัวอยู่ ซึ่งผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอาจส่งผลเสียต่อโรคหรือยาได้

กินอาหารเสริมทุกวันก็มีโทษ

ข้อเสียที่เกิดจากการรับประทานอาหารเสริมทุกวัน อาจทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารในปริมาณมากจนเกินไป ทำให้มีสารเหล่านั้นสะสมอยู่ในร่างกาย จะส่งผลที่เป็นอันตรายต่อตับและไตให้ทำงานหนัก เพื่อขับสารเหล่านี้ออกจากร่างกาย จนทำให้ตับและไตมีปัญหาได้ในที่สุด

ผลข้างเคียงและข้อควรระวังที่ควรรู้ก่อนรับประทานอาหารเสริม

นอกจากประโยชน์แล้วอาหารเสริมอาจมีผลข้างเคียงได้หากรับประทานเกินขนาด หรือรับประทานร่วมกันมากเกินไป นอกจากนี้การมีโรคประจำตัวแล้วรับประทานอาหารเสริมบางชนิด อาจส่งผลรบกวนยาที่รับประทานอยู่ได้ ฉะนั้นก่อนรับประทานอาหารเสริมจึงควรอ่านฉลากให้ละเอียดถึงปริมาณที่ควรรับประทาน รับประทานอย่างพอเหมาะ หรือปรึกษาแพทย์ก่อนเลือกรับประทานอาหารเสริม จะช่วยให้เราห่างไกลจากผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้

ข้อปฏิบัติเพื่อการมีสุขภาพแข็งแรง โดยไม่ใช้อาหารเสริม

• รับประทานอาหารให้ครบถ้วนเหมาะสม โดยทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ในสัดส่วนปริมาณอาหารที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ควรรับประทานผักและผลไม้อย่างน้อย 400 กรัม เพื่อจะทำให้ร่างกายได้รับวิตามินและแร่ธาตุอย่างครบถ้วน
• หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด หวาน มัน เค็ม เพราะส่งผลเสียต่อร่างกายในระยะยาว งดเว้นการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง
• ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม การออกกำลังกายที่ดีควรใช้เวลาอย่างน้อย 30 นาที สัปดาห์ละ 5 วัน เพื่อช่วยลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตต่อโรคร้ายแรง เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายและยังช่วยผ่อนคลายความเครียดได้
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพราะจะทำให้ระบบภูมิกันของร่างกายแข็งแรงขึ้น ร่างกายได้หลั่งโกรทฮอร์โมนอย่างเต็มที่ การนอนหลับที่ดีควรนอนให้ได้วันละ 6 – 8 ชั่วโมง

อ่านเพิ่มเติม : ให้เรื่องสุขภาพเป็นเรื่องใกล้ตัวคุณ