อาการนอนละเมอ หลายคนมองว่าเป็นเรื่องปกติที่ใครก็เป็นได้ เเต่เเท้จริงเเล้วเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงคุณภาพการนอน ( sleepwalk )
ละเมอมักเกิดกับเด็กๆ เเต่จะหายไปเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องรักษา ผู้ใหญ่ก็สามารถเกิดได้เช่นกัน อาการจะคล้ายกับโรคหรือความผิดปกติของการนอนหลับอื่นๆ
อาการละเมอเป็นอย่างไร ?
อาจพบว่าการนอนละเมอบ่อยครั้งหรือนาน ๆ ครั้ง มักจะเกิดขึ้นหลังจากที่นอนหลับไปแล้วประมาณ 1-2 ชั่วโมง และอาการละเมอจะเกิดขึ้นเพียงไม่กี่นาทีเท่านั้น
พฤติกรรมหรืออาการเมื่อละเมอ มีดังต่อไปนี้
- ลุกขึ้นมาแล้วเดินไปมาในบ้าน หรือลุกขึ้นนั่งลืมตา
- ลุกมาทำกิจกรรมที่เคยทำปกติในชีวิตประจำวัน เช่น เข้าห้องน้ำ แต่งตัว พูดคุย
- ขณะที่ละเมอจะไม่มีการตอบสนอง
- หลังจากละเมอแล้วกลับมานอนหลับได้อย่างรวดเร็ว
- เมื่อตื่นขึ้นมาจะรู้สึกสับสนมึนงงชั่วขณะหนึ่ง
- เมื่อตื่นเช้าขึ้นมาไม่สามารถจำเรื่องราวที่เกิดขึ้นได้ หรืออาจจำได้เล็กน้อย
- อาจมีปัญหาในการทำงานหรือการใช้ชีวิตประจำวันต่าง ๆ ในระหว่างวัน เพราะการเละเมอเป็นการรบกวนการนอนหลับอย่างหนึ่ง
- บางรายอาจมีความหวาดกลัวกับการนอนหลับ เพราะละเมอบ่อยครั้ง
นอนละเมอเกิดจากอะไร?
ปกติอาการนอนละเมอจะเกิดขึ้นในเด็กอายุ 4-8 ปี แต่ก็สามารถเกิดขึ้นกับผู้ใหญ่ได้เช่นเดียวกัน ถึงแม้สาเหตุของการนอนละเมอยังไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจนว่าเกิดจากอะไร แต่สันนิษฐานได้ว่าอาจจะเกิดขึ้นได้จากปัจจัยแวดล้อม เช่น ความเครียดสะสม การพักผ่อนไม่เพียงพออย่างต่อเนื่อง เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยารักษาโรคบางชนิด การถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือภาวะการถูกรบกวนขณะนอนหลับ เช่น
- ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
- อาการขาอยู่ไม่สุขขณะนอนหลับจนรบกวนการนอน
- ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน
- โรคกรดไหลย้อน
- อาการไมเกรน
สาเหตุของการนอนละเมอ เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย
- การนอนหลับที่ไม่เพียงพอ
- ความเครียดและความวิตกกังวล อาจทำให้ละเมอทำหรือพูดในสิ่งนั้นๆ ออกมา
- การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป จนทำให้ไม่รู้ตัวว่านอนไปตอนไหน
- อาการป่วยหรือมีไข้สูง (โดยเฉพาะเด็กเล็ก) มีโอกาสทำให้มีอาการเพ้อระหว่างนอน หรือละเมอพูดเรื่องต่างๆ ได้
- ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด โดยเฉพาะยาที่ให้ฤทธิ์กล่อมประสาท
- กรรมพันธุ์ ก็ถือเป็นปัจจัยสำคัญในเรื่องนี้เช่นกันการนอนละเมอในวัยเด็กจะสามารถหายไปได้เองเมื่อโตเข้าสู่วัยรุ่น จึงไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา หากไม่ถึงขั้นเกิดอันตรายกับตัวเอง
- ปัจจัยสำคัญที่เพิ่มโอกาสให้มีการละเมอ ได้แก่
- กรรมพันธุ์ โอกาสที่จะทำให้นอนละเมอจะเพิ่มขึ้นถึง 10 เท่า หากพบว่ามีประวัติของคนในครอบครัวละเมออยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะพ่อและแม่นอนละเมอ ก็ยิ่งเพิ่มโอกาสให้ลูกนอนละเมอเช่นกัน
- อายุ ตามที่ได้กล่าวไปข้างต้นว่าการละเมอจะเกิดกับวัยเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ แต่หากเกิดขึ้นกับผู้ใหญ่มักจะมาจากปัญหาด้านสุขภาพ
ละเมออย่างไรถึงควรไปพบแพทย์ ?
การละเมอมักไม่ค่อยมีความรุนแรง แต่หากทำให้เกิดอันตรายต่อตนเองและผู้อื่น ก็ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีแก้ไข เช่นมีอาการดังนี้
- ละเมอมากกว่า 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์
- ง่วงนอนระหว่างวันมากและบ่อยครั้ง
- เกิดอันตรายหรือได้รับบาดเจ็บ เช่น ละเมอออกจากบ้าน ขับรถ หรือกระโดดจากที่สูง
- รบกวนการนอนหลับของผู้อื่นหรือผู้นอนละเมอเกิดความอับอาย
- ผู้ใหญ่ที่พบว่าตนเองเริ่มนอนละเมอ หรือพบบุตรหลานวัยรุ่นยังนอนละเมออยู่
- หากละเมอโดยมีสาเหตุจากภาวะทางการแพทย์ เช่น โรคกรดไหลย้อน ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ กลุ่มอาการขาอยู่ไม่สุข อาการชัก ควรได้รับการรักษาและปรึกษาแพทย์
วิธีแก้นอนละเมอ รู้เคล็ดลับก็ป้องกันได้
เราสามารถป้องกันการนอนละเมอได้ด้วยการนอนหลับอย่างมีคุณภาพ โดยส่งเสริมสุขนิสัยที่ดีในการนอนหลับ เช่น นอนพักผ่อนให้เพียงพอ ตื่นและนอนให้เป็นเวลา ลดการดื่มกาแฟและเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ พยายามทำให้ตัวเองผ่อนคลายก่อนเข้านอน ไม่เล่นคอมพิวเตอร์ ไม่เล่นโทรศัพท์มือถือ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการละเมอได้ส่วนหนึ่ง นอกจากนี้หากพบว่ากินยาบางตัวแล้วมีอาการละเมอเกิดขึ้น อาจปรึกษาแพทย์ให้เปลี่ยนยาเพื่อลดผลข้างเคียง
นอนละเมอป้องกันและรักษาได้อย่างไร ?
โดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องรักษาการนอนละเมอ โดยเฉพาะละเมอที่เกิดในวัยเด็กจะสามารถหายไปได้เองเมื่อโตเข้าสู่วัยรุ่น เบื้องต้นสามารถดูแลผู้ที่นอนละเมอได้ คือ หากผู้ที่ละเมอลุกออกจากเตียง ให้ค่อย ๆ พากลับมานอนบนเตียงโดยที่ไม่จำเป็นต้องปลุกให้ตื่น เป็นต้น นอกจากนั้น สามารถป้องกันและเตรียมพร้อมสำหรับการนอนละเมอได้ ดังต่อไปนี้
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ พยายามเข้านอนในเวลาเดิมทุก ๆ คืน
- พยายามทำให้ตนเองรู้สึกผ่อนคลายก่อนนอน เช่น อ่านหนังสือ อาบน้ำอุ่น หรือหายใจเข้า-ออกลึก ๆ
- หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นก่อนนอน ไม่ว่าจะเป็นสื่อจากเสียงหรือภาพ
- ปรับเปลี่ยนบรรยากาศในห้องนอนให้มืดพอสำหรับการนอนหลับ หรือกำจัดเสียงรบกวนต่าง ๆ
- งดเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนช่วงใกล้เวลานอนและเข้าห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อนนอน
การนอนละเมอเป็นเรื่องธรรมดาที่ไม่ได้มีความรุนแรงหรือน่ากลัวอะไร แต่จะพบว่าบางรายสามารถทำให้เกิดอันตรายทั้งต่อตนเองและผู้อื่น ไม่ว่าจะได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ พฤติกรรมไม่เหมาะสมที่เกิดขึ้นอย่างไม่รู้ตัว เเพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้น หากพบว่าคนใกล้ตัวกำลังนอนละเมอ ควรช่วยหาทางป้องกันหรือรักษาหรือปรึกษาแพทย์ต่อไป
อ่านเพิ่มเติม : เปิดไฟนอนมีผลต่อสุขภาพ อ้วนง่ายไม่รู้ตัว
2 comments
Andy Anderson
March 12, 2022
This is some additional paragraph placeholder content. It has been written to fill the available space and show how a longer snippet of text affects the surrounding content. We'll repeat it often to keep the demonstration flowing, so be on the lookout for this exact same string of text.
Mary Williams
March 12, 2022
This is some additional paragraph placeholder content. It has been written to fill the available space and show how a longer snippet of text affects the surrounding content. We'll repeat it often to keep the demonstration flowing, so be on the lookout for this exact same string of text.